Handvatten voor een klimaatbestendige teelt
13 augustus 2020 - Expertartikel
Klimaatverandering is niet meer te ontkennen. De hittegolf van begin augustus en de daarop volgende heftige regenbuien van afgelopen week maken dat opnieuw duidelijk. Het is nog steeds erg droog en veel gewassen hebben het moeilijk. Eurofins Agro levert handvatten voor een klimaatbestendig bodembeheer.
Dit voorjaar en deze zomer vertoont het klimaat een extreem beeld. Half juli hadden we te maken met temperaturen rond de 15 graden Celsius en in de eerste week van augustus steeg de thermometer regelmatig boven de 30 graden Celsius.
Figuur 1: Temperatuur in 2020. Bron: KNMI
Niet alleen de temperatuur schommelt enorm, ook de neerslag fluctueert flink. Heftige regenbuien, die voor uitspoeling zorgen en/of waarvan het water niet kan worden afgevoerd, zijn slechts een deel van het neerslagprobleem. Het neerslagtekort in de loop van de zomer is al een aantal jaar groot, met alle gevolgen van dien.
Figuur 2: Neerslag in 2020. Bron: KNMI
Het extreme klimaat heeft grote gevolgen voor de bodem. De beschikbaarheid van nutriënten en het gedrag van het bodemleven zijn steeds moeilijker te voorspellen. Ook is voldoende water voor het gewas steeds lastiger te realiseren.
Maatregelen op een rij
Een aantal maatregelen maakt de bodem en gewassen weerbaarder tegen extreem weer:
- Zorg voor voldoende organische stof in de bodem. Organische stof vergroot het vochtvasthoudend vermogen van de bodem. BemestingsWijzer vermeldt het gehalte organische stof en de kwaliteit daarvan. Ook wordt op het verslag de organischestofbalans vermeld. Deze balans geeft aan hoeveel organische stof er per jaar afbreekt bij het huidige bouwplan en de overblijvende gewasresten, en hoeveel effectieve organische stof er moet worden aangevoerd om gelijk te blijven of om eventueel het percentage organische stof te verhogen.
- Onderzoek vlak voor de start van het nieuwe groeiseizoen hoeveel plantbeschikbare nutriënten er voor het gewas in de bodem aanwezig zijn. Het klimaat en de gerealiseerde opbrengsten kunnen een groot effect hebben op de beschikbaarheid van nutriënten door ophoping, mineralisatie en de uitspoeling. Met name de gehaltes stikstof (N), zwavel (S), kalium (K) en borium (B) zijn daardoor erg onvoorspelbaar. Het pakket Teelt geeft inzicht in de situatie voor de teelt. Bij een geconstateerd tekort is op basis van de analysecijfers een optimale startgift mogelijk.
- Houd een vinger aan de pols tijdens de groei van de teelt. Bij hoge temperaturen en veel uitspoeling of juist droogte kan de beschikbaarheid van nutriënten erg fluctueren. De onderzoeken BodemCheck en BijmestMonitor geven inzicht.
- Voer de beregening uit op basis van de pF-curve. Het ene perceel houdt gemakkelijker vocht vast dan het andere. De pF-curve geeft inzicht het vochtvasthoudend vermogen en is een hulpmiddel bij het berekenen van de optimale watergift. Op het verslag van BemestingsWijzer is deze curve te vinden.
- Onderzoek het water waarmee u gaat beregenen. Niet al het water is even geschikt om te beregenen. Te veel ijzer of chloor is schadelijk. Laat een BeregeningswaterCheck uitvoeren.
- Tref maatregelen bij verzilting. Door de droogte nemen de gehaltes natrium in sommige delen van het land toe. Als uit grondonderzoek blijkt dat er sprake is van verzilting, gebruik geen natriumrijk water voor beregening en pas de meststoffenkeuze aan. Het gehalte natrium in het water kunt u laten onderzoeken met BeregeningswaterCheck.
- Gebruik de juiste landbouwmachines en voorkom verdichting van de bodem door te zware belasting.
Meer weten?
Neem contact op met klantenservice.agro@eurofins.com of bel 088 876 1010
