Waak voor de waterschimmel Pythium

13 april 2022

Pythium is een lastige en veelvoorkomende schimmel, die ernstige schade kan veroorzaken in veel gewassen. Het probleem met Pythium is dat er veel verschillende soorten zijn. Daarnaast kan Pythium zich erg gemakkelijk op allerlei manieren (via grond, water en plantmateriaal) verspreiden.

Het stellen van de juiste diagnose kan erg lastig zijn. En dat terwijl een tijdige en juiste herkenning verdere schade tijdens de teelt kan voorkomen. De PlantDoctors van Eurofins hebben de kennis en de techniek in huis om vast te stellen of er sprake is van Pythium en zoja, om welke soort het gaat.

Strikt genomen is Pythium trouwens geen schimmel maar een oömyceet, ook wel waterschimmel genoemd. De groep waterschimmels onderscheidt zich van de gewone schimmels erin dat ze eencellig zijn. En zoals de naam al doet vermoeden, gedijt Pythium vooral goed in een vochtige omgeving.

Pythium is aanwezig in bijna elke bodem en regelmatig treffen de PlantDoctors dit pathogeen dan ook regelmatig aan.

Aantasting

Bij oudere planten treedt een Pythium-infectie meestal op via wonden in het wortelstelsel. In het geval van jong en zacht plantweefsel (zoals kiemplanten) kan de schimmel vaak direct de wortel binnendringen. Aantasting van het wortelstelsel leidt uiteraard tot serieuze problemen tijdens de teelt. Pythium-aantasting wordt ook wel de omvalziekte genoemd.

Pythium is vaak te herkennen via aantasting van de wortels, waarbij opvallend is dat de schors makkelijk los is te trekken van de centrale cilinder. Ook waterig weefsel en een bruinachtige natrot aan de voet van de plant zijn bekende symptomen.

Pythium is echter niet altijd de primaire oorzaak van de aantasting. Het is een zwakteparasiet en een aantasting is vaak een teken dat de plant onder niet-optimale omstandigheden groeit, zoals aan een te vochtige bodem of substraatmat.

Symptomen

In aangetast plantmateriaal vormen zich vaak dikwandige rustsporen (oösporen). Deze sporen kunnen lange tijd in de grond of in het substraat kunnen achterblijven. Daarnaast vormen ze ook zwermsporen (zoösporen). Deze bewegelijke sporen met zwermstaart zorgen voor een snelle verspreiding van de aantasting via water en opspattende gronddeeltjes.

De schimmel kan worden aangetroffen in de volle grond en in substraat. Maar dat niet alleen. Pythium kan ook meekomen met het water of het uitgangsmateriaal. Pythium-aantasting is een probleem dat in veel gewassen kan optreden. Bovendien zijn er veel verschillende soorten Pythium en de meeste soorten hebben een groot aantal waardplanten. Sommige soorten zijn echter juist heel specifiek en beperken zich tot bepaalde plantengroepen, zoals P. graminicola in grassen.


Pythium in Alocasia. Foto: Eurofins PlantDoctors


Pythium in kool. Foto: Eurofins PlantDoctors


Pythium in paprika. Foto: Eurofins PlantDoctors


Pythium in tomaat. Foto: Eurofins PlantDoctors


Antagonisten

En om het helemaal ingewikkeld te maken, er bestaan ook Pythium-soorten die niet ziekteverwekkend zijn (antagonist) zoals P. oligandrum. De detectie van antagonistische Pythium soorten staat nog in de kinderschoenen. Er zijn telers die antagonisten inzetten om schadelijke schimmels te remmen.

Wij horen graag de ervaringen met antagonistische Pythium soorten in het veld, en ook de behoefte aan de mogelijkheid van detectie van zulke antagonisten. Neem contact op met onze PlantDoctors, zij gaan graag met u in gesprek.

Juiste diagnose

Als we Pythium in een monster aantreffen, wil dat dus niet altijd zeggen dat er een gevaarlijke ziekteverwekker is gevonden. Het stellen van de juiste diagnose is een vak.

De PlantDoctors van Eurofins zijn hierin goed thuis en zij beschikken over verschillende methoden om de diagnose van aangetast plantmateriaal te stellen, zoals beoordelen door de microscoop, uitplaten van aangetast plantmateriaal, met behulp van de DNA Multiscan of met DNA sequentie-analyse.

Met DNA Multiscan zijn de meeste voorkomende pathogene Pythium-soorten aan te tonen. Dit zijn: