Klant aan het woord: fosfaat onmisbaar voor goede opbrengst
28 januari 2025
Een goede bodemstructuur en voldoende fosfaat zijn voor André Huijsmans, akkerbouwer in Nieuw Vossemeer leidend voor een optimale opbrengst en kwaliteit. Zijn bedrijf is één van de pilot farms van aardappelverwerker McCain. De bodem wordt jaarlijks bemonsterd met BemestingsWijzer Compleet en verschillende bemestingsstrategieën worden vergeleken. Dat levert verrassende inzichten op.
Huijsmans heeft een bedrijf van 56 hectare in West-Brabant op lichte zeeklei. De hoofdteelten zijn aardappelen, suikerbieten, tarwe en graszaad. Afgelopen jaar maakte ook blauw maanzaad onderdeel uit van zijn bouwplan. Tot voor een paar jaar geleden deed Huijsman ook loonwerk en was hij adviseur bodem voor de ZLTO.
Voor McCain werkt de akkerbouwer mee aan het stimuleringsprogramma voor regeneratieve landbouw. Het doel van dit programma is het ondersteunen van Nederlandse aardappeltelers in de transitie naar duurzame landbouwpraktijken. Er is daarvoor een aantal pilot farms ingericht. Het verbeteren van de bodemgezondheid is een van de speerpunten binnen dit programma. Eurofins Agro is daarom betrokken bij de proeven en voert het bodemonderzoek uit.
Bodemstructuur
De doelstellingen van het programma sluiten naadloos aan op de visie van Huijsmans. “Ik werk al een jaar of 25 aan het verbeteren van de bodemgezondheid, met name aan het verbeteren van de bodemstructuur. Sinds tien jaar hebben wij zware machines helemaal verbannen op het bedrijf. Voor een gezond gewas moet een plant diep kunnen wortelen. En het heeft ook tien jaar geduurd voordat de bodem zich heeft hersteld. Als er bodemverdichting is, lukt dat niet en kan een gewas minder nutriënten opnemen. Bovendien werkt de drainage niet als er storende lagen in de bodem zitten. Wij werken tegenwoordig alleen nog met een getrokken rooier en met lage drukbanden in de aardappelen en suikerbiet. Dat heeft zichtbaar effect; de bodem heeft zich herstelt, gewassen wortelen dieper en de drainagebuizen lopen weer!”
Fosfaatbemesting
“In het onderzoek van McCain en Eurofins worden verschillende rassen en teeltstrategieën onderzocht,” vertelt hij. “We vergelijken een traditionele bemesting en watergift, irrigatie- en fertigatiesystemen. Afgelopen jaar werd door een vergissing duidelijk hoe belangrijk de fosfaatgift is. Op een deel van het perceel hadden we ruim meer fosfaat uitgereden dan de bedoeling. De opbrengst was bijna twintig procent hoger!”
Deze bevinding bevestigde het idee dat de akkerbouwer altijd al had. Hij stelt: “Voldoende fosfaat is onmisbaar voor een goede wortelontwikkeling. Een gewas met gezonde wortels neemt meer stikstof op en produceert meer loof. Korten op je fosfaatgift zal leiden tot stikstofuitspoeling en verlies van opbrengst en kwaliteit. De huidige regelgeving houdt daar in mijn ogen veel te weinig rekening mee.”
"We meten heel veel en ontdekken steeds nieuwe
dingen die we verder willen onderzoeken. Zo werken
we voortdurend aan het optimaliseren van
onze bemestingsplannen."
Optimaal bemesten
Een goed bemestingsplan is al met al behoorlijk lastig geworden, vindt Huijsmans. “Vroeger baseerde ik me vooral op ervaring. De basisbemesting aan het begin van de teelt bestond voor een deel uit dierlijke mest en voor de rest tripelsuperfosfaat in het voorjaar. Tijdens het seizoen gaven we dan een aantal keer stikstof en ook patentkali. Nu moet je rekening houden met de beschikbare bemestingsruimte. Dat vraagt nauwkeurige planning en soms is het niet mogelijk om te doen wat het beste is voor het gewas.”Het onderzoek van Eurofins Agro biedt daarbij handvatten. Huijsman laat daarom voor zijn eigen percelen een keer in de vier jaar een BemestingsWijzer Compleet uitvoeren. In de proeven met McCain is vaker bemonsterd.
“Als ik een verslag krijg, kijk ik altijd als eerste naar de N-P-K cijfers. Voor de stikstof kijk ik met name naar het NLV-cijfer, het stikstofleverend vermogen. De P-cijfers zien er over het algemeen goed uit en het kleihumuscomplex voor kalium is over het algemeen ook mooi gevuld. Ook naar sporenelemenenten kijk ik altijd even. ”
“Op basis van deze cijfers maak samen met mijn adviseur en met Eurofins een plan. Dat plan leg ik vervolgens naast mijn ervaring en kijk dan wat ik ga doen. Het valt niet mee, mijn optimale bemestingsstrategie en de bemestingsruimte zitten elkaar in de weg. Extra fosfaat blijkt meer aardappelen te geven, en dat is vaak niet mogelijk. Door het meten van de fosfaat in de bodem, weet ik wat er nog wel kan om aardappelen te kunnen telen.”
Veel meten is meer weten
Nu Huijsmans het loonwerk grotendeels heeft afgestoten, heeft hij meer tijd voor andere zaken op zijn bedrijf, zoals de samenwerking met McCain en Eurofins. En daar is hij enthousiast over: “We meten heel veel en ontdekken steeds nieuwe dingen die we verder willen onderzoeken. De proeven van McCain zijn vooral gericht op aardappelen, maar ook in de suikerbieten kijken we nu naar wat er mogelijk is. Een bemestingsplan opstellen is een hele uitdaging. Je weet immers nooit wat het weer gaat doen; jij weet toch ook niet hoeveel je morgen wilt eten! Voor mij zijn ervaring en kennis van mijn bodem het uitgangspunt. De onderzoeken van Eurofins gebruik ik daarbij steeds om mijn bemestingsplan te toetsen.”
