Beperk droogteschade
2 juni 2020 - Akkerbouw
Het neerslagtekort loopt flink op. Komende tijd zal op veel plaatsen worden beregend, mits dat is toegestaan natuurlijk. Let daarbij op de kwaliteit van het water en voorkom dat er te veel water wordt gebruikt. Houd er rekening mee dat na beregenen de mineralisatie op gang komt en dat de beschikbaarheid van nutriënten kan fluctueren tijdens het groeiseizoen. Eurofins Agro levert de tools voor het managen van water en bemesting tijdens droge periodes.
In de droogtemonitor van het KNMI is te zien dat de afgelopen weken in Nederland opnieuw extreem weinig regen is gevallen (Figuur 1). De neerslag is zelfs minder dan in de twee beruchte, droge jaren 1976 en 2018.
Bron: KNMI Droogtemonitor, 27 mei 2020
Mineralisatie en droogte
Hogere bodemtemperaturen en gebrek aan vocht hebben een groot effect op de mineralisatiesnelheid door het bodemleven. Bij warm weer zijn de micro-organismen in de bodem actiever. Dat leidt tot meer mineralisatie. Daarvoor moet echter wel voldoende vocht aanwezig zijn. Wanneer er weinig bodemvocht aanwezig is, worden veel micro-organismen inactief of ze hebben een kleinere actieradius waarin ze actief kunnen zijn. De mineralisatie zakt dan in waardoor er minder organische stof wordt omgezet en er minder nutriënten, met name stikstof (N) en zwavel (S), vrijkomen via dit proces. Hierdoor kan de nalevering vanuit uit de bodem lager zijn en de beschikbaarheid aan nutriënten tijdens het groeiseizoen laag.
Bij andere kationen, zoals mangaan (Mn), kalium (K) , natrium (Na) en ijzer (Fe) bleken de gehaltes door aanhoudende droogte juist te stijgen. Er vindt geen uitspoeling plaats en de opname is minder. En dat terwijl er vaak wel gewoon is bemest. De aanvoer was dus relatief groot ten opzichte van de opname. Eurofins Agro invenstariseerde het klimaateffect op nutriëntenbeschikbaarheid in de bodem.
Effect beregenen
Veel micro-organismen sterven tijdens de droogte niet af. Als er na een periode van droogte wordt beregend, of er valt een regenbui, kan het bodemleven massaal worden aangewakkerd. Hierdoor ontstaat een mineralisatieflux waarbij in korte tijd veel stikstof en andere nutriënten vrij kunnen komen. Figuur 2 laat het verschil zien tussen de hoeveelheid minerale stikstof (Nmin) binnen een perceel op een gedeelte waar wel en niet is beregend. Het deel van de stikstof dat niet wordt opgenomen door het gewas kan vervolgens weer uitspoelen.
Figuur 2: Het effect van beregening op beschikbare stikstof door mineralisatie. Bron: Eurofins Agro 2020
Organische stof
Organische stof heeft effect op de waterhuishouding in de bodem. De hoeveelheid organische stof in de bodem bepaalt de ‘weerbaarheid van de bodem’ onder droge omstandigheden. Hoe meer organische stof een bodem bevat, hoe groter het vochtvasthoudend vermogen. Organische stof is bovendien voedsel voor het bodemleven en komt de bodemstructuur ten goede.
Tools bij droogte
Door droogte en beregenen kan de hoeveelheid beschikbare nutriënten tijdens de teelt onvoorspelbaar zijn. Wanneer er wordt beregend, is het belangrijk dat dit in de juiste hoeveelheid gebeurt én met kwalitatief goed beregeningswater. Zo kan een te hoog natriumgehalte in het oppervlaktewater en bodem leiden tot schade in het gewas.
Eurofins Agro levert tools om onder andere het bijsturen door bemesting en het beregenen te optimaliseren:
- Controleer de waterkwaliteit met BeregeningswaterCheck
- Bereken de juiste hoeveelheid water met de pF-curve op het verslag van BemestingsWijzer
- Monitor de direct beschikbare nutriënten tijdens het groeiseizoen en zorg voor een optimale bijbemesting met BodemCheck en BijmestMonitor
- Besteed aandacht aan de aanvoer van organische stof. De organische stof balans van BemestingsWijzer geeft inzicht.
Tot slot
Houd bij de rassenkeuze en vruchtwisseling rekening met droogte- en zouttolerantie. En let op de algemene bodemvruchtbaarheid inclusief de sporenelementen in de bodem. Een aantal nutriënten zoals calcium en silicium, kan de droogtetolerantie van gewassen verbeteren.
Meer weten?
Neem contact op met klantenservice.agro@eurofins.com of bel 088 876 1010
Bestel
BeregeningswaterCheck
BodemCheck
BijmestMonitor
