Mycotoxinen, een sluimerend probleem in maiskuilen
10 oktober 2023 - Veehouderij
Na een nat seizoen is het risico op gifstoffen in de kuil geproduceerd door schimmels, de zogenaamde mycotoxinen, relatief groot. Vaak worden deze stoffen niet opgemerkt. Ze kunnen echter een ernstig effect hebben op de diergezondheid. Laat bij twijfel de kuil aanvullend onderzoeken op mycotoxinen.
Ieder jaar krijgt Eurofins veel vragen over schimmels en broei in de kuilen. Nog vaker zijn er vragen over allerlei onverklaarbare gezondheids- en productieproblemen van het melkvee. Eén van de zaken waar dan naar wordt gezocht zijn mycotoxinen. Deze staan bekend om hun toxische werking in de stofwisseling.
Mycotoxinen en diergezondheid
Mycotoxinen zijn gifstoffen die worden geproduceerd door een groot aantal schimmels die aanwezig zijn op voedergewassen. Deze ontwikkelen zich met name op mais en andere granen. Zowel op het veld als tijdens opslag kunnen schimmels zich ontwikkelen en toxinen vormen die de diergezondheid en productie bedreigen. Vaak gaat het om sluimerende problemen zonder eenduidige oorzaak, zoals verminderde voeropname, tegenvallende melkproductie, lagere weerstand en verminderde vruchtbaarheid.
Nat voorjaar en zomer
Het risico op schimmels, en dus mycotoxinen, neemt toe bij stresssituaties van het gewas. Denk hierbij aan een lange droogteperiode, nachtvorst of juist wateroverlast door een hele natte periode. Dit maakt de plant namelijk vatbaarder voor schimmels, en dus ook mycotoxinen.
Het groeiseizoen van 2023 was overwegend nat, met een extreem nat voorjaar en veel neerslag in de zomermaanden juli en augustus. Dit natte seizoen was niet alleen lastig bij het inzaaien, maar ook schimmels gedijen goed bij perioden met veel neerslag én warmte. Doordat de mycotoxinen zelf onzichtbaar en geur- en smaakloos zijn, kan een op het eerste zicht goed uitziende ruwvoerkuil toch veel mycotoxinen bevatten. Eenmaal gevormde toxines blijven aanwezig, dus voorkomen is in dit geval beter dan genezen.
Veldschimmels en mycotoxinen
De veldschimmels van het geslacht Fusarium produceren onder andere de veel voorkomende mycotoxinen als: deoxynivalenol (DON), zearalenon (ZEA), fumonisine en T-2/HT-2. De opslagschimmels van het geslacht Aspergillus en Penicillium produceren onder andere ochratoxine A en aflatoxines.
Voorkomen beter dan genezen
Goed inkuilmanagement kan de ontwikkeling van schimmels en dus van mycotoxinen beperken. Denk hierbij aan maatregelen zoals: schoon werken, goed aanrijden/verdichten van de kuil, een inkuilmiddel met broeiremmer gebruiken en het snel en luchtdicht afsluiten van de kuil.
Ook tijdens het voeren kan broei en schimmelvorming worden tegengegaan door maatregelen zoals een voldoende voersnelheid, het snijvlak schoon en recht te houden, voldoende druk op het snijvlak te houden en zichtbaar beschimmelde stukken te verwijderen.
Wanneer er mycotoxinen worden aangetroffen, is het mogelijk om gebruik te maken van mycotoxinebinders die de opname van mycotoxinen in het spijsverteringsstelsel van dieren verminderen.
Aanvullend onderzoek
Heeft u twijfels over de kuilkwaliteit vraag dan een aanvullende analyse aan. Eurofins kan bovenstaande mycotoxinen analyseren in alle voedergewassen en dit onderzoek valt onder accreditatie van de RvA.
Meer weten of bestellen
Neem contact op met onze klantenservice via klantenservice@eurofins-agro.com
