Voederwaarde bepalen met NIRS
1 mei 2024 - Veehouderij
Bij de boer of in het lab?
Wat zit er in het rantsoen of wat is het ideale maaimoment? Belangrijke vragen voor elke melkveehouder. Er zijn twee manieren om dit te meten: een uitgebreide analyse in het lab of een snelle check met een mobiel NIRS-apparaat. Dennis Klein Koerkamp, international accountmanager Veehouderij bij Eurofins, legt het verschil uit.
Mobiele scanners zijn sterk in opkomst in de agrarische sector. Ze werken met een NIRS-scanner en ze zijn te vinden op landbouwmachines, in handscanners of als een ‘stand alone’-opstelling in een bedrijfsbusje. “De laatste tijd zie je steeds vaker adviseurs die met een mobiel NIRS-apparaat een scan maken van het voer aan het hek of buiten van het gras. Maar wat zegt de uitkomst van zo’n scan en wat is het verschil met een NIRS-bepaling in het lab door Eurofins? Het is een vraag die we vaak krijgen,” vertelt Klein Koerkamp.
Er zijn drie belangrijke verschillen tussen de twee methoden,” zegt hij. “Ten eerste wordt in het veld met een handheld gewoonlijk een puntmeting gedaan, terwijl bij een bemonstering door Eurofins de hele kuil of het hele perceel wordt geanalyseerd. Ten tweede wordt een monster in het lab voorbehandeld door het te drogen en te malen, waardoor een betere meting mogelijk is. En tot slot is de NIRS-apparatuur in het lab veel geavanceerder en werkt deze met een breder NIR-spectrum.”
Representatief bemonsteren
Hij legt uit: “De manier van monstername heeft effect op het meetresultaat. Een meting met een mobiele NIRS-scanner is één meting op één plek. Zit daar net een maiskorrel of wat grond, dan krijg je een vertekende uitslag. Onze monsternemers bemonsteren een kuil of een perceel altijd volgens een vast protocol met meerdere prikken, om er zeker van te zijn dat het monster representatief is en dat de uitslag betrouwbaar is.”
Een zorgvuldige verwerking van een monster, door te drogen en te malen, levert bovendien een betrouwbaarder resultaat op dan een NIRS-scan van een onbehandeld monster “Monsters die in ons lab over het NIRS-apparaat gaan, worden altijd eerst gedroogd en gemalen. Met name het drogen van een monster is erg belangrijk, omdat NIRS-scanners last hebben van vocht. Denk bijvoorbeeld aan beslagen voorruit in de auto; vocht kan je uitzicht behoorlijk vertroebelen. Vocht in het monster heeft een vergelijkbaar effect en kan ertoe leiden dat een NIRS-bepaling met een handheld minder goede meetwaarden geeft. Het vermalen van een monster zorgt bovendien voor een homogeen monster. Ook dat verhoogt ook de betrouwbaarheid van onze NIR-meting.”
Geavanceerde lab-apparatuur
Eurofins meet al meer dan twintig jaar de voederwaarde van kuilen en de samenstelling van grond met geavanceerde NIRS-apparatuur in het lab. Deze metingen vinden plaats naast de klassiek chemische bepalingen. “De NIRS-apparatuur in ons laboratorium is niet te vergelijken met een mobiele NIRS-scanner. De sensor in ons laboratorium is veel specialistischer en nauwkeuriger dan een mobiele NIRS-scanner en kan componenten in veel lagere concentraties weergeven.
“Het absorptieproces bij een NIRS-bepaling is zeer complex. Daardoor is het niet mogelijk om informatie over de samenstelling van het monster rechtstreeks uit het spectrum af te leiden. Dit geldt met name voor monsters van plantaardige materialen, die allemaal vrijwel dezelfde bestanddelen bevatten. Een NIR-spectrum is te vergelijken met een vingerafdruk. Net zoals een vingerafdruk alleen informatie kan opleveren door deze te vergelijken met vingerafdrukken in een database, kan een NIR-spectrum alleen informatie opleveren als het wordt afgezet tegen een geschikte database. De database die wij hiervoor gebruikt, bevat klassiek chemische bepalingen als referentie en is de grootste op dit vlak in de wereld. Bovendien wordt onze database voortdurend uitgebreid en worden de NIRS-ijklijnen continue gecontroleerd en gekalibreerd door de specialisten van het NIRS-team. Dit gebeurt via de primaire klassieke analysemethoden, vaak nat-chemisch, de zogenaamde referentiemethoden.
Doorontwikkeling
“Eurofins gelooft dat directe metingen op het veld of het erf een belangrijke rol in de toekomst hebben. Als je op het bedrijf een scan kan uitvoeren en je krijgt direct de uitslag, dan is dat een prachtige manier om snel je voerstrategie of je bemesting bij te sturen”, zegt Klein Koerkamp. “Onze R&D-afdeling werkt nauw samen met diverse mobiele NIRS-leveranciers om in de toekomst een mobiele meetmethode aan te kunnen bieden die aan onze kwaliteitseisen voldoet.”
Meer weten?
Neem contact op met onze klantenservice >
